In de wintereditie van 2021 vertelde Riet Bootsman over vroeger, hun leven aan de Voorhaven in Edam en over de kerstperiode in Australië. Lees het artikel hier terug:
Allereerst willen we weten van wie je er ientje binne:
Mijn vader was Albertus (Bart) Bootsman en mijn moeder Marie (Rie) Wittebrood. Ze hadden vroeger een brood- en banketbakkerij op de Voorhaven 58, Edam. Het waren twee huizen, later aan elkaar gemaakt bij de voordeur, waar vroeger de poort was. Het rechterhuis was de bakkerij. Aan de linkerkant de winkel en woonhuis. Het is verbouwd rond 1950.
Ik herinner het me nog wel, het werden later twee slaapkamers en een badkamer met wc en dat was nog heel wat, want nu hadden we een douche, wc en een wasbak met heet en koud water. Dat was wel luxe, want dat hadden we vroeger niet. Dan moest je je met een emmer warm water boven wassen.
Ik dacht dat ome Klaas* vroeger bij vader in de bakkerij werkte, maar zijn achternaam weet ik niet meer. Hij ging altijd na het brood venten op Volendam op vrijdag of zaterdag naar de slager in Volendam en nam voor ons dan vlees mee voor de hele week.
*Klaas Veerman [Kukkel] was geen echte oom, maar een werknemer
Hoe ben je in Australië terecht gekomen?
Ik was 13 jaar en nee ik vond het maar niks. Weg van alles wat je veilig is! Thuis waarvan je alles weet, je vriendinnetjes, je tantes, omes, nichtjes, enz. Lieve buren en andere vriendjes en dan je school. Ik zat net op de eerste klas Mulo in Purmerend, dus ik kon haast geen Engels. Alles achterlaten, dus erg moeilijk en ik heb erom gehuild in mijn eentje. Mij werd ook niets gevraagd, ik was nog een kind, dus ’t gaf niet. Volgens mij werd ook nooit goed uitgelegd wat emigreren nou allemaal inhield!
Toen wij in Melbourne aankwamen in juni 1957 zijn we eerst naar Daylesford gegaan en vandaar naar Ballarat, waar mijn broer Cees nog woont. Mijn zus Tiny en haar man zijn vandaaruit naar Melbourne gekomen omdat daar meer werk was te vinden.
Ik ben haar daarna in ongeveer 1962/1964 achterna gegaan.
Ik woon nu 52 jaar in Noble Park – Victoria. Maar omdat ik nu alleen ben, zal ik dit huis volgend jaar wel verkopen, het is te groot. In +/- 1975 hebben wij een stuk aangebouwd, waar toen mijn vader en moeder nog hebben gewoond. Mijn vader is in 1982 overleden. Hij was 75 jaar oud. Mijn moeder overleed in 2010. Zij was 100 jaar oud!
Hoe vier jij Sinterklaas en Kerst?
Sinterklaas wordt door ons niet gevierd. Wij hebben ons meteen aangepast naar Kerstmis, wat ook hier een groot feest is vooral voor de Christelijke bevolking. De versiering rond alle winkels en straten is ook mooi, maar dat zal in Volendam wel meer wezen omdat jullie allemaal katholiek zijn.
In Melbourne stad is er een grote winkel die ieder jaar 3 of 4 ramen opstelt met een of ander sprookje. Alles beweegt en treintjes rijden heen en weer. Veel mensen komen. Ook wij gingen altijd kijken toen de kinderen nog klein waren. Ik denk dat Hollandse clubs of verenigingen natuurlijk wel Sint-Nicolaas vieren.
Mijn moeder was op een club en daar vierden ze het Sinterklaasfeest ook.
Wat is een typisch kerstritueel in Australië?
Dit jaar is er nog geen kerstversiering, vanwege covid, maar 2 jaar geleden was ik in een nogal grote winkel en daar stonden grote dozen en wat denk je? Daar kwam de kerstversiering uit, het was nog maar eind september! Ik zei nog: “hey kunnen jullie dit nog even wegstoppen, het is te vroeg!” Het is natuurlijk allemaal om meer te verkopen hé?
Dan de kerstman! Ja die komt in ieder huis, door de schoorsteen natuurlijk, want hij rijdt in zijn slee met een zak vol cadeaus. Prachtig voor de kinderen, ze zijn er gek mee. Maanden van tevoren. Net als Sinterklaas.
Meestal liggen de cadeaus dan onder de kerstboom op kerstochtend. Veel mensen hebben dan hun kerstlunch. Deze lunch bestaat uit kalkoen, varkensvlees en gebakken ham, met appelmoes, gebakken aardappelen en dan groenten en voor ons worteltjes, erwten, boontjes. Alles met heerlijke jus erover en kleine broodjes erbij op een prachtig versierde tafel. Daarna plumpudding met brandy custard of iets anders wat je lekker vindt.
Wij vieren het de avond voor de kerst, dat is nog iets wat is overgebleven van Holland, want ’s avonds kwam Zwarte Piet, dus daar heb ik het op gehouden. Geen Zwarte Piet, maar toch heel erg gezellig met ons gezin.
Sommige mensen hebben dan op kerstdag 20 of 30 mensen op bezoek, dat hoeft dus niet van mij! Ik stuur altijd een sms of bel mijn broer Kees en zus Franny op die dag, die wonen ver weg, dus dat is zo goed.
Wat ik het meeste mis met de kerst is de kou in Holland, de kachel aan, de kaarsjes aan, je ‘zondagse’ kleren aan, en dan allemaal samen. En soms sneeuw, om nooit te vergeten. Hier is het dan vaak warm of heet, dan staat de airconditioning aan en de ventilator staan aan dus is het heel anders, maar we maken het toch gezellig.
Jullie vroegen nog wat de kerst voor mij betekent?
Ik heb te veel mensen verloren, dus ik ben blij als het over is, maar doe natuurlijk mee met de kinderen.