Interview met zwemmer Luc Kroon

Luc Kroon (17) is een zwemtalent. Hij heeft al meerdere kampioensprijzen in de wacht gesleept. Deelnemen aan de Olympische Spelen is zijn doel. Dat gaat niet vanzelf. Dan moet je afzien en keihard trainen. Je moet geen alcohol nemen en je moet beschikken over een ijzeren discipline. We weten amper wat Luc doet om in vorm te blijven. In de zomer van 2019 gaf Luc Kroon een interview aan de redactie van het Bedakkertje.

Nog maar 17 jaar oud en nu al is Luc Kroon een gevestigde naam in de zwemwereld. Hij heeft de afgelopen jaren dan ook vele prijzen en records bij elkaar gezwommen. Zo werd hij in december 2018 nog Nederlands kampioen op de 200 meter vrije slag bij de senioren en zwom hij onlangs in Eindhoven een nieuw record op de 400 meter vrije slag in zijn leeftijdscategorie (t/m 18 jaar). Zelf blijft hij er vooral heel nuchter onder en stelt hij zijn doelen steeds weer naar boven toe bij, met als ultieme doel meedoen aan de Olympische Spelen. Hier traint hij hard voor en ook volgt hij een streng dieet. Ten tijde van ons interview is Luc een weekje vrij: “Ik houd er nog wel rekening mee, maar ik heb deze week ook een hoop troep gegeten hoor!”

Van vrijdag 12 t/m zondag 14 april, heb je meegedaan aan de Swim Cup in Eindhoven. Hoe is dat gegaan?
Het ging goed. Dit was een kwalificatietoernooi en ik had me al gewalificeerd voor de Europese Jeugdkampioenschappen maar ik heb hier een zeer goede tijd gezwommen: 3 seconden onder mijn eigen persoonlijke record op de 400 meter vrije slag. Dan wordt het echt serieus. Mijn tijd is ook het Nederlands record bij de jeugd. Dat record had ik al, maar dat heb ik nu dus nog wat scherper gezet. Ondanks dat ik me al gekwalificeerd heb is het verplicht aan zo’n toernooi mee te doen. Dat is niet erg, het is belangrijk er gewoon te staan. Je hebt wel de kans je te kwalificeren voor andere afstanden. Alleen de tijden die je op zo’n toernooi zwemt tellen mee voor een kwalificatie. Dus je kunt op enig ander moment een recordtijd zwemmen op een bepaalde afstand, maar dan telt het niet.

Even terug naar de basis. Van wie bi je d’r ien?
Mijn vader Gerard Kroon is er eentje van Jan Golo en Klazien van Maarie van Slappe Taam. Mijn moeders vader is Freek Jay en haar moeder is Neel van Trijn van Neel van Hein Piet. Van ‘t Winckeltje.

Je bent nu 17 jaar en zwemt al een tijd lang op zeer hoog niveau. Maar zaten al je vriendjes vroeger niet gewoon op voetbal? Hoe ben je in het zwembad beland?
Sterker nog, ik zat zelf ook op voetbal. Alleen vond ik het niet zo leuk en was ik er niet zo goed in. Toentertijd zat ik ook op zwemvaardigheid en dat kon ik wel goed. Maand na maand haalde ik al mijn diploma’s. Toen zei mijn zwemjuf tegen me dat ik eens bij de lokale zwemvereniging ED-VO langs moest gaan. Zo is het begonnen. Ik stroomde direct door naar de recreanten en daarna naar de wedstrijdploeg. Toen was ik een jaar of 7 of 8. In die periode ben ik ook gestopt met voetbal. Het grappige was dat ik begon met zwemles bij Spaander bij juf Marieke en dat dat vrij lang heeft geduurd. Daarna ging het echter snel en kreeg ik er steeds meer plezier in.

Je hebt een zeer zwaar trainingsschema. Kun je misschien aangeven hoe een gemiddelde week eruitziet voor je?
Maandagochtend begin ik met 2 uur zwemmen, dan een uur krachttraining. Dan ’s middags een half uur landtraining zoals dat heet. Rekken en buikspieroefeningen en dat soort dingen. Vervolgens weer 2 uur zwemmen. Dinsdagochtend 2 uur zwemmen en ’s middags weer een half uur landtraining en 2 uur zwemmen. Woensdagochtend 2 uur zwemmen en donderdag ook, gevolgd door een uur krachttraining. Donderdagmiddag 2 uur zwemmen. Vrijdagochtend 2 uur zwemmen en ’s middags een half uur landtraining en 2 uur zwemmen. Zaterdagochtend nog een half uur landtrainingen en 2 uur zwemmen. Uiteraard ga ik hiernaast ook gewoon nog naar school.

Dat zijn inderdaad flink wat uurtjes. Misschien een beetje een lekenvraag, maar waar train je dan precies op als je in het zwembad ligt?
Dat verschilt per sessie. Het meeste is gewoon een kwestie van veel zwemmen, meters maken. Conditie opbouwen. Ook besteed je natuurlijk aandacht aan het verbeteren van je techniek. Mijn trainer kijkt naar mijn slag en geeft eventueel aan wat er beter kan of waar ik op moet letten. Iets kan altijd tijdwinst opleveren. Soms kan het best lastig zijn als hij zoiets aangeeft, omdat je het vaak snel vergeet als je eenmaal aan het zwemmen bent. Als ik 7 kilometer zwem en hij heeft het aan het begin van de sessie gezegd, dan ben ik dat na 3 kilometer alweer kwijt. Dus dan roept hij weer even naar me vanaf de kant. Meestal zijn het kleine dingetjes, zoals je handen of je nek die je net even iets anders moet houden.

Je zegt dat je ook aan krachttraining doet, maar zwemmers moeten natuurlijk geen bodybuilders zijn. Zijn er bepaalde spieren die je traint?

Ja, het moet niet te gek inderdaad. Het zijn veel herhalingen van oefeningen met lichte gewichtjes. Dus niet volle bak zodat je grote spieren krijgt. Bijvoorbeeld als je gaat squatten doe je dat niet 3 keer met 100 kilo maar 12 keer met 60 kilo. Het scheelt ook wat voor type zwemmer je bent, maar ik ben geen sprinter dus ik doe niet zoveel aan krachttraining.

Jij bent dus meer een duurzwemmer? Welke afstanden zwem je vooral?

Meestal de 200 en 400 meter. Op de korte baan eigenlijk alles. De korte baan is 25 meter en de lange baan is 50 meter lang, dus je hebt een seizoen kort bad en een seizoen lang bad. Zelf ben ik beter in een kort bad, omdat ik sterk ben in de onderwaterfases. Daar zwem ik dus alle disciplines in, zoals de rugslag en vlinderslag. In het lange bad zwem ik alleen de vrije slag.

Kun je even toelichten wat de onderwaterfase precies is?

Dat is na het keerpunt, dat je onderwater gaat, omdraait en de baan terugzwemt. Dat kun je of dat kun je niet, dat verschilt per persoon. Je kunt het wel trainen maar daar zit wel een limiet aan. Het scheelt ook hoe lang je benen zijn natuurlijk maar ook hoe je gevoel in het water is. Het is wel een voordeel als je, zoals ik, vrij lang bent. Ik ben 1,99 meter. Met langere armen kun je ook langere slagen maken.

Hoeveel toernooien zwem je in het jaar?

Ik zwem er drie die echt belangrijk zijn en nog een paar die redelijk belangrijk zijn maar waar je meer aan meedoet om ervaring op te doen. Zoals dat toernooi waar we het eerder over hadden, waarbij ik al gekwalificeerd ben maar nog wel een persoonlijk record zwem. Nu focus ik me op de Europese Jeugdkampioenschappen in het Russische Kazan. Die zijn van 3 t/m 7 juli 2019.

Bij voetbal heb je elke week een wedstrijd en bij jou is dat dus anders, met kwalificaties en kampioenschappen waar je naartoe werkt. Is dat ritme ook terug te zien in je trainingsschema’s?
Als je wedstrijden moet zwemmen train je veel minder hard. Dit is om energie te sparen voor het belangrijke moment zelf. Als je geen wedstrijden hebt train je juist heel hard. Dan kun je beter worden, terwijl je voor de wedstrijden zelf uitgerust moet zijn. Ik zwem in die periode minder meters. Normaal zwem ik 6 kilometer per training en in die fase nog maar 3. Ook je eetpatroon pas je erop aan. Ik eet dan dus ook minder.

Wat eet je dan zoal?

Ik woon doordeweeks op mezelf in Amsterdam en ’s ochtends als ik wakker word neem ik een bak kwark en een banaan. Tijdens de training drink ik energiedrank. Daarna drink ik een fles Optimel op. Rond 12.30 uur heb ik 12 boterhammen met van alles erop. Geen acht broodjes met Nutella natuurlijk maar verder maakt het niet veel uit. Rond een uur of 14.00 bij de training eet ik nog wel een banaan en een B’tween granenreep. Na de training veel pasta. Elke dag eet ik pasta, bami of rijst. Met zwemmen gebruik je natuurlijk je hele lichaam en verbrand je enorm veel calorieën. Daarom moet je veel eten om dat aan te vullen. ’s Avonds heb ik dan nog een bak kwark. Al met al eet ik rond de vijfenhalfduizend calorieën per dag.

Heb je ook wel een vrij om het zo te zeggen? Vrij van dat strakke schema?

Nu ben ik vrij. Na dat toernooi van vorige week heeft de coach gezegd ‘nu komt er een lange periode aan tot het EJK in Kazan dus neem maar een weekje vrij’. Dan kan ik dus bijvoorbeeld een keertje patat eten. Ik heb ook wel wat troep gegeten deze week hoor, haha! Chips, M&M’s, paaseitjes. Maar goed, ik houd er wel rekening mee. Als ik ’s avonds met mijn vrienden zit, dan eet ik overdag wat minder.

Veel atleten hebben bepaalde rituelen voor een wedstrijd. Heb jij dat ook?

Nee, dat heb ik niet. Ik heb wel, zoals iedereen, een bepaald voorbereidingsprotocol. Daarbij kom je anderhalf uur voor de wedstrijd het zwembad binnen en ga je een kwartiertje rekken en strekken. Beetje landtraining doen. Vervolgens een half uurtje inzwemmen. Daarna trek ik mijn wedstrijdzwembroek aan en doe ik weer wat landtraining. En dan begin je aan je wedstrijd. Iets wat ik wel doe, dat niet iedereen doet, is dat ik altijd van tevoren nog een banaan eet. Af en toe luister ik wel eens muziek maar dat is niet echt een ritueel of iets. Onlangs merkte ik dat dat wellicht wel verstandig is. Er waren wat Italianen die enorm druk waren. Echt een drama.

Daarover gesproken: als je telkens toernooien zwemt met de beste zwemmers van Nederland, Europa of de wereld, kom je dan ook steeds dezelfde mensen overal tegen? Vorm je een soort eliteclubje en ken je je concurrenten goed?

Binnen Nederland wel ja. Buiten Europa verschilt het nog wel erg per wedstrijd. Ik heb ook nog maar één wedstrijd per jaar met die mensen dus die zie je nog niet zo vaak. Maar op nationaal niveau ken ik die gasten heel goed. Onze onderlinge band is prima, het is altijd erg gezellig. We spreken elkaar vaak. Wat dat betreft is er geen onderlinge strijd. Je moet ook zelf hard zwemmen. Ik heb geen invloed op hoe hard iemand anders zwemt.

Maar jij bent natuurlijk erg jong. Hebben ze niet zoiets van ‘wat krijgen we nu’?
Wel een beetje. Zij zullen misschien wel wat druk voelen als ik goed presteer. Maar over het algemeen is het gewoon leuk. Vorige week zei ook één van die jongens ‘goed gezwommen’ tegen me. Erg leuk. Ik heb al eens tegen Ferry Weertman gezwommen en ook meiden als Femke Heemskerk en Ranomi Kromowidjojo kom je tegen bij die toernooien. Ferry is een echte duurzwemmer. Onder meer Olympisch goud gewonnen op de 10 km open water in Rio de Janeiro in 2016. Open water is niet mijn ding, beetje saai. Twee uur lang aan één stuk door zwemmen. Lijkt me echt niet leuk, zo’n lange afstand.

Je gaf aan dat je deze week lekker vrij bent. Hoe ziet jouw ideale vrije dag eruit?
Mijn ideale dag? Ik word wakker om een uur of 09.00 en dan ga ik douchen. Vervolgens zie ik wel wat er gebeurt. Beetje gitaarspelen, beetje PlayStationen. Meestal bellen mijn vrienden dat ze me komen ophalen en dan staan ze bij m’n ouders voor de deur. Dat zijn gewoon allemaal Volendammers, en één Marker! Die jongens ken ik gewoon van het Don Bosco College en als ik in het weekend of op vrije dagen in Volendam ben spreken we af. Ik ga ook af en toe gezellig mee naar de kroeg, alleen drink ik geen alcohol.

Vind je het lastig om het zwemmen op topniveau te combineren met je sociale leven?
In het begin wel maar nu niet meer. Het zwemmen gaat gewoon voor een daarnaast heb ik tijd voor andere dingen.

Je zit ook nog op school. Valt dat goed te combineren?

Ja, ik zit nu in de zesde klas van het VWO op het Calandlyceum in Amsterdam. Daarom woon ik daar ook. Tegenwoordig met WhatsApp en dergelijke kun je natuurlijk je contacten in Volendam goed onderhouden en is dat geen probleem. Toen ik naar de vierde klas ging ben ik overgestapt van het Don Bosco College naar deze school. Het kon niet meer. Te veel les, te veel huiswerk en dat soort dingen. Nu heb ik alleen de vakken die moeten, exacte vakken. Ook geen gekke dingen eromheen. Op het Don Bosco moet je bijvoorbeeld voor biologie allerlei practicums doen en verslagen schrijven. Hier hoeft dat allemaal niet. Deze school is speciaal voor topsporters ingericht. Als je een bepaalde status hebt, mag je daar heen. Ik zit dus ook in de klas met allemaal andere sporters, zoals voetballers en honkballers. Nou zijn dat geen serieuze sporters, vind ik. Honkbal is in Nederland geen grote sport maar in Amerika natuurlijk wel. Dus zij gaan met z’n allen om 02.00 uur ’s nachts die Amerikaanse wedstrijden zitten kijken. Zij liggen dan dus pas om een uur of 03.00 in bed en moeten er om 07.00 uur weer uit. Hele dag chips eten doen ze ook. Kijk, bij hun sport kan dat misschien ook wel, maar toch. Voor mij is dat natuurlijk heel anders. Samen met turnen is zwemmen zowat de zwaarste sport om voor te trainen. Van de week sprak ik Henk Veerman, de voetballer. Hij traint 3 uur op een dag, zegt hij. Dan is hij voor de rest van de dag weer klaar. En voor voetballers wordt ook veel geregeld. Ik moet zelf op de fiets naar de training, al vanaf jonge leeftijd. Voor die voetballers staat altijd een busje klaar.

Is dat lastig? Hoe groot is zwemmen eigenlijk als sport in Nederland?

Als we naar een toernooi gaan zoals in juli naar Kazan, dan wordt alles wel voor ons geregeld door de bond. Ik moet me dan melden op Schiphol een paar dagen van tevoren. We hebben eerst nog een week trainingskamp in Litouwen. Daana gaan we naar Rusland. Zo kun je er rustig naar toeleven. Ook voor het tijdsverschil waar je alvast aan kunt wennen. Het is daar 3 uur vroeger dan hier bij ons. Dat soort dingen wordt dus goed geregeld, maar soms kan het verschil met een sport als voetbal wel frustreren. Als ik voetballer was geweest op het niveau waarop ik nu zwem, dan had ik al flink geld kunnen verdienen. Maar daar is onze bond nu ook mee bezig hoor, te zorgen dat wij wat meer kunnen verdienen met onze sport. Er wordt naar manieren gezocht om er meer geld in te stoppen. Het is voor mij wel fijn dat de oudere generatie daar nu voor op is gestaan.

Denk je doordat je er niet per se rijk van wordt ook nog aan een studie?

Ja, ik wil eigenlijk graag geneeskunde gaan studeren. Als ik dat met mijn sport kan combineren. Op je 26e of uiterlijk je 30e kun je stoppen met zwemmen, dus je moet wel iets hebben om op terug te vallen. Daarna hou je het niveau niet meer vol. Je spieren worden minder en je herstelt minder snel. Ik wil die studie er wel naast gaan doen, anders kun je na je zwemcarrière nog eens zes jaar gaan studeren. Dus ondanks dat ik verwacht dat het heel druk wordt, wil ik het wel proberen. Sommige universiteiten bieden ook wel mogelijkheden voor mensen die aan topsport doen, zoals de Vrije Universiteit in Amsterdam.

Het ging eerder over het trainen van je zwemtechniek. Wat denk je dat je nog aan jezelf kunt verbeteren op dat gebied?
Het zijn een beetje de standaard dingen. Meer inhoud, sterker worden. Trainen, trainen, trainen en hopen dat je beter wordt. Mijn afsprong en start zijn goed en mijn onderwaterfases zijn mijn sterke punt. Wat dat betreft heb ik, vergeleken met de rest, al wel een goede techniek. Als ik harder ga zwemmen dan ik kan, dan gaat het ook direct een stuk minder goed. Je moet niet iets gaan forceren maar zorgen dat je in je goede flow blijft.

Heb je een idool of een zwemmer die je qua techniek bewondert?

Nee, die heb ik niet. Heel eerlijk ben ik ook niet zo van het kijken naar zwemmen. Uiteraard vind ik het leuk om te doen maar daarna ben ik er wel klaar mee. Zoals vorige week zwom ik die wedstrijd in Eindhoven en daarna wil mijn moeder graag nog allemaal filmpjes terugkijken en erover praten, maar ik heb daar dan echt geen behoefte meer aan. Ik snap het wel, maar zelf ben ik natuurlijk van tevoren zo bezig met die wedstrijd en hele dagen alleen maar aan het zwemmen. Als dat dan klaar is dan ben ik ook klaar ermee. Dan wil ik me even met iets anders bezighouden. Maar dan komt oma ook langs en dan moet dat filmpje nog een keer aan!

Maar kijk je je wedstrijden wel terug voor professionele doeleinden? Dat je ze analyseert?
Jawel, dat wel. Samen met mijn coach Kees Robbertsen. Met hem kan ik heel goed opschieten. Hij is er ook bij elke training bij. Kees zorgt ook voor zaken als het contact met school en voor huisvesting. Hij is mijn coach vanuit de KNZB (Koninklijke Nederlandse Zwembond, red.). Officieel zit ik nog bij ED-VO maar ik zwem nog maar iets van twee keer per jaar een wedstrijdje voor ze. Maar je moet bij een club staan ingeschreven om onder de KNZB te vallen. Als ik in juli naar Kazan ga behoor ik dus gewoon tot Team Nederland.

Heb je wel eens advies gekregen van mensen als Pieter van den Hoogenband of andere ervaren zwemmers?
Nee, dat doet hij niet. Hij is erg aardig maar op zich weet ik ondertussen ook wel hoe het werkt. Dus echt advies geeft hij niet maar hij wenst me wel succes.

Wat is tot nu toe je meest trotse moment?

Mijn meest trotse moment tot nu toe is de EJOF-finale in 2017. Het Europees Jeugd Olympisch Festival. Dat is het grootste toernooi dat je kunt halen als je jonger dan 16 jaar bent. Toen stond ik als 13e ingeschreven en ben ik uiteindelijk 6e geworden. Dat was wel erg leuk. Het was nogal onverwacht, ook omdat ik eigenlijk altijd de jongste ben. Ik ben van augustus en sommige jongens zijn van januari. Op jonge leeftijd kan zo’n half jaar extra trainen natuurlijk een hoop schelen. Volgend jaar zit ik bij de senioren en dan speelt dat allemaal niet meer.

Wat verwacht je van het EJK in Kazan? Wat zijn de sterkste landen?

Italië is heel sterk. Verder zijn Rusland en Duitsland wel goed. Rusland is eigenlijk altijd wel sterk, ik weet niet of dat daar helemaal goed gaat. Een jongen van 14 die net zo lang is als ik en eruitziet als Arnold Schwarzenegger. Maar zelf sta ik er ook goed voor. Ik wil sowieso de finale halen, dus bij de beste acht zitten. Vorig jaar is dat niet gelukt. Uiteindelijk ga je natuurlijk voor goud, maar je weet niet hoe je je dan voelt. Het moet allemaal kloppen op dat moment.

Volgend jaar zijn de Olympische Zomerspelen van 2020 in Tokio. Heb je een beetje het idee dat je op schema ligt?
Dat ligt eraan wat de KNZB gaat doen. Als ze de estafette-afstand 4 x 200 vrije slag meenemen dan zou het kunnen. Ze hebben die afstand altijd meegenomen, maar nu naar de WK gaat deze niet mee. Als ze hem wel meenemen dan maak ik kans om bij de ploeg te zitten. Er is niet echt een datum waarop dat bekendgemaakt wordt. Vanaf december dit jaar tot juli 2020 zijn de kwalificatietoernooien en in augustus zijn de Spelen. Het wordt pas echt vlak ervoor bekend gemaakt of ze die afstand wel of niet gaan doen. Voor individuele afstanden kom ik nog niet in aanmerking. Dat gaat nog iets te hard. Aan de andere kant haal ik wel steeds seconden van mijn snelste tijden af, dus dat gaat best met grote stappen. Maar een jaar gaat best snel dus ik zie het wel. Ik focus me meer op 2024, dan wil ik op mijn top zijn. Natuurlijk heb je dan ook nog WK’s en EK’s tussendoor. In december heb je nog een EK korte baan voor de senioren waar ik wel aan mee wil doen. Maar de Olympische Spelen in 2024 zijn het ultieme doel. Dan moet het gebeuren.

Door Janine Veerman